ЁШЛАР ОРАСИДА ЭРТА БОШЛАНУВЧИ ДЕМЕНЦИЯНИНГ ОРТИБ БОРАЁТГАН ҲОЛАТЛАРИ: 2020-2024-ЙИЛЛАР ТАҲЛИЛИ ВА КЛИНИК ЁНДАШУВ
Kalit so'zlar
https://doi.org/10.47390/3030-3133V3I3Y2025N01Kalit so'zlar
деменция, эрта бошланиш, GBD 2021, клиник эпидемиология, когнитив бузилишлар, Ўзбекистон, соғлиқни сақлаш сиёсатиAnnotasiya
Ушбу мақолада 2020-2024-йиллар оралиғида ёшлар орасида эрта бошланувчи деменциянинг ортиб бораётган ҳолатлари, ушбу тенденциянинг глобал ва минтақавий сабаблари, клиник кўринишлари ҳамда диагностика ва даволашдаги замонавий ёндашувлар чуқур таҳлил қилинади. Тадқиқот асосида 2023-йилда “The Lancet Psychiatry” журналида чоп этилган Global Burden of Disease (GBD 2021) маълумотлари, шунингдек, Ўзбекистон Республикаси демографик кўрсаткичлари ўрганилган.
Manbalar
1. Alzheimer’s Disease International. (2022). World Alzheimer Report 2022: Life after diagnosis - Navigating treatment, care and support. https://www.alzint.org/u/Word-Alzheimer-Report-2022.pdf
2. Gazzola, S., Crespi, C., et al. (2019). Cognitive impairment and dementia in young adults: A review of the literature. Neurogical Sciences, 40(1), 13-23
3. GBD 2021 Dementia Collaborators. (2023). Global, regional, and national burden of early-onset dementia in people aged 30-64 years, 1990-2021 : a systematic analysis. The Lancet Psychiatry, 10(12):925-940. https://doi.org/10.1016/S2215-0366(23)00265-1
4. Jozwiak, A., et al. (2021). Early-Onset Dementia: Current Concepts and Future Perspectives. Journal of Alzheimer’s Disease Reports, 5(1), 1-10. https://doi.org/10.3233/ADR-200271
5. Livingston, G., Huntley, J., Sommerland, A., et al. (2020). Dementia prevention, intervention, and care: 2020 report of the Lancet Commission. The Lancet, 396 (10248), 413-446. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)30367-6
6. Ministry of Health of the Republic of Uzbekistan. (2023). Тиббий хизматларда инновацион ёндашувлар ва руҳий саломатлик муаммолари: Илмий-амалий анжуман материаллари.
7. Prince, M., Wimo, A., Guerchet, M., et al. (2015). World Alzheimer Report 2015: The Global Impact of Dementia. Alzheimer’s Disease International. https://www.alzint.org/resource/world-alzheimer-report-2015/
8. World Health Organisation. (2021). Global status report on the public health response to dementia. Geneva: WHO. https://www.who.int/publications/i/item/9789240033245
9. Статистика агентлиги ҳузуридаги демографик ҳисоботлар. (2023). Ўзбекистон Республикаси Давлат статистика қўмитаси. https://stat.uz
10. Фарғона Жамоат саломатлиги ТМИ. (2022). Психоорганик синдромли беморлар бўйича клиник кузатувлар тўплами. https://e-library.sammu.uz/book-view/2479