COVID-19 DAN KEYINGI SINDROMNI REABILITATSIYA QILISH

Mualliflar

  • Laylo Tursunova
  • Guzal Sobirova
  • Ozimbay Jabbarov

DOI:

https://doi.org/10.47390/3030-3133V2I3Y2024N04

Kalit so'zlar:

koronavirus infektsiyasi, COVID-19, SARS-CoV-2, nafas reabilitatsiyasi, yurak reabilitatsiyasi, yurak-qon tomir kasalliklari, jismoniy mashqlar, nafas mashqlari, konsensus.

Annotatsiya

Mutaxassislar kelishuvida COVID-19dan keyingi bemorlarni keng qamrovli tibbiy reabilitatsiya masalalari muhokama qilinadi. Koronavirus kasalligi 2019 (COVID-19) yuqumli yuqumli kasallik boʻlib, nafas, yurak, harakat, metabolizm, neyrokognitiv va ruhiy buzilishlar, yaʼni koʻp organ disfunksiyasini keltirib chiqarishi mumkin. COVID-19dan tirik qolganlar, ayniqsa ogʻir holatlarda, katta ruhiy va jismoniy qiyinchiliklarga, posttravmatik stressga, kognitiv disfunktsiyaga, ovqatlanish yetishmovchiligiga va mavjud surunkali kasalliklarning kuchayishiga duch keladilar. Ayrim bemorlar, koronavirus infektsiyasining ogʻirligidan qatʼiy nazar, kasallikning uzoq muddatli bosqichini boshdan kechirishadi ("surunkali COVID", "uzoq COVID"). "COVID-19dan keyingi sindrom"ning rivojlanishiga oid maʼlumotlar paydo boʻldi. Shu munosabat bilan COVID-19ni boshdan kechirgan bemorlarga reabilitatsiya choralari kerak boʻladi. Rossiya Hamjamiyatlarining Mutaxassislar Konsensusi COVID-19dan keyingi tibbiy reabilitatsiyaning umumiy prinsiplari, bosqichlari va jihatlarini, reabilitatsiya aralashuvlari uchun koʻrsatmalar va qarshi koʻrsatmalarni taqdim etadi. Konsensus hujjati yurak va nafas reabilitatsiyasining kompleks tavsiyalari, shuningdek COVID-19ning turli klinik kechish variantlari uchun reabilitatsiya parvarishining xususiyatlarini oʻz ichiga oladi.

Foydalanilgan adabiyotlar

World Health Organization. Coronavirus disease 2019 (COVID-19) Situation Report – 48. World Health Organization. Available at: https://www.who. int/docs/default-source/coronaviruse/situation-reports/20200308-sitrep-48-covid-19.pdf?sfvrsn=16f7ccef_4. Accessed: 22.03.2021.

Brugliera L, Spina A, Castellazzi P, et al. Rehabilitation of COVID-19 patients. J Rehabil Med. 2020;52(4):jrm00046. DOI:10.2340/16501977-2678

National Institute for Health and Care Excellence, Royal College of General Practitioners, Healthcare Improvement Scotland SIGN. COVID-19 rapid guideline: managing the long-term effects of COVID-19. London: National Institute for Health and Care Excellence, 2020. Available at: www.nice.org.uk/guidance/ng188. Accessed: 18.12.2020.

National Institute for Health and Care Excellence. NICE & SIGN announce latest rapid Covid-19 guideline will address long Covid. Oct 5, 2020. Available at: https://www.nice.org.uk/news/article/nice-sign-announce-latestrapid-covid-19-guideline-will-address-long-covid Accessed: 10.12.2020.

Carfi A, Bernabei R, Landi F. Persistent Symptoms in Patients After Acute COVID-19. JAMA 2020;324(6):603-5. DOI:10.1001/jama.2020.12603

Perrin R, Riste L, Hann M, et al. Into the looking glass: Post-viral syndrome post COVID-19. Med Hypotheses. 2020;144:110055. DOI:10.1016/j.mehy.2020.110055 Office for National Statistics. The prevalence of long COVID symptoms and COVID-19 complications. Available at: https://www.ons.gov.uk/ news/statementsandletters/ theprevalenceoflong-covidsymptoms andcovid19complications. Accessed: 16.12.2020.

Vaes AW, Machado FVC, Meys R, et al. Care Dependency in Non-Hospitalized Patients with COVID-19. J Clin Med. 2020;9(9):2946. DOI:10.3390/jcm9092946

Временные методические рекомендации. Медицинская реабилитация при новой коронавирусной инфекции (COVID-19). Версия 2 (31.07.2020). Министерство здравоохранения Российской Федерации. Режим доступа: https://xn--80aesfpebagmfblc0a.xn--p1ai/ai/doc/461/attach/28052020 Preg_COVID-19_v1.pdf. Ссылка активна на 20.03.2021 [Temporary guidelines for medical rehabilitation for new coronavirus infection (COVID-19). Version 2 (31.07.2020) of the Ministry of health of the Russian Federation. Available at: https://xn--80aesfpebagmfblc0a.xn-1ai/ai/doc/461/attach/28052020_Preg_COVID-19_v1.pdf. Accessed: 20.03.2021 (in Russian)].

Simpson R, Robinson L. Rehabilitation After Critical Illness in People With COVID-19 Infection. Am J Phys Med Rehabil. 2020;99(6):470-4. DOI:10.1097/PHM.0000000000001443

Турсунова Л. Д., Жаббаров О. О. ЧАСТОТА СЕРДЕЧНОЙ НЕДОСТАТОЧНОСТИ У БОЛЬНЫХ С ДИАБЕТИЧЕСКОЙ НЕФРОПАТИЕЙ САХАРНОГО ДИАБЕТА 2 ТИПА. – 2023.

Jabbarov O. O. et al. Disorders Function of the Heart and Kidney in Diabetes Mellitus. – 2023.

Tursunova L. D., Jabbarov O. O. Cardiorenal Syndrome in Patients with Chronic Kidney Disease and Diabetes Mellitus. – 2023.

Yuklashlar

Nashr qilingan

2024-05-14

Iqtibos keltirish

Tursunova, L., Sobirova, G., & Jabbarov, O. (2024). COVID-19 DAN KEYINGI SINDROMNI REABILITATSIYA QILISH . MedicineProblems.Uz-Tibbiyot Fanlarining Dolzarb Masalalari, 2(3), 24–29. https://doi.org/10.47390/3030-3133V2I3Y2024N04