PODAGRIK NEFROPATIYADA BUYRAKLARNING SHIKASTLANISH MEXANIZMI

Mualliflar

  • Safura Ro’zumbetova
  • Zamira Umarova
  • Laylo Tursunova

Kalit so'zlar

https://doi.org/10.47390/Med-pro/v3i7y2025/N02

Kalit so'zlar

podagra, podagrik nefropatiy,natriy monourat (NMU), Interleykin-1α (IL-1α),Interleykin-6 (IL-6) , Siklooksigenaza-2 (COX-2), inflammasoma.

Annotasiya

Podagra — purin almashinuvi buzilishi natijasida yuzaga keladigan surunkali metabolik kasallik bo‘lib, uning asosiy xususiyati natriy monourat (NMU) kristallarining bo‘g‘imlar, tofuslar, ichki organlar, ayniqsa buyrak to‘qimalarida to‘planishidir. Ushbu kristallar organizmda yallig‘lanish jarayonlarini boshlovchi asosiy omil sifatida ishtirok etadi. Podagrik nefropatiya esa podagra bilan bog‘liq turli xil buyrak shikastlanishlarini ifodalaydi. Bu kasallik nafaqat kristallarning to‘planishi, balki purin almashinuvi buzilishi, metabolik sindrom, gipertoniya va qon tomir patologiyalari bilan ham bevosita bog‘liq. Natriy monourat kristallarining yallig‘lanish ta’siri interleykin-1α (IL-1α), interleykin-6 (IL-6), siklooksigenaza-2 (COX-2), kinazalar (Syk, p38 MAPK) va inflammasomalar orqali rivojlanadi. Bu jarayonlar podagrik nefropatiyaning rivojlanishida asosiy omil bo‘lib, buyrak to‘qimalariga jiddiy zarar yetkazadi. Ushbu maqolada podagrik nefropatiyaning molekulyar asoslari, uning patogen mexanizmlari va buyraklarga ta’siri haqida mavjud adabiyotlar tahlil qiling.

Manbalar

1. Ахмедова, Ш., & Рахматова, Д. (2020). СОВРЕМЕННЫЕ ПОДХОДЫ К ПОДАГРИЧЕСКОЙ НЕФРОПАТИИ. Журнал вестник врача, 1(3), 117–120.

2. Фомин В. В. Подагрическая (уратная) нефропатия. Consilium medicum, 2021, Т. 23, №. 1, С. 11–14.

3. Қодирова Ш. А., Жуманазаров С. Б., Сапаева З. А. Tibbiyotda angi kun, №. 6, С. 145–149.

4. Mulay S. R., Evan A., Anders H. J. Molecular mechanisms of crystal-related kidney inflammation and injury. Nephrology Dialysis Transplantation, 2014, Т. 29, №. 3, С. 507–514.

5. Милованов Ю. С., Николаев А. Ю. (2006). Нарушения пуринового обмена и подагрическая нефропатия.

6. Роюк Р. В., Яровой С. К. Хроническая болезнь почек у пациентов с рецидивирующим нефролитиазом... Вестник урологии, 2021, Т. 9, №. 3, С. 52–61.

7. Шукурова С. М., Джоназарова Д. Х., Ахунова Н. Т. (2011). Современный взгляд на подагрическую нефропатию. Научно-практический журнал ТИППМК, (4), 68–73.

8. Wang, Lin, et al. Models of gouty nephropathy: exploring disease mechanisms... Frontiers in Medicine, 2024, 11:1305431.

##submission.downloads##

Nashr qilingan

2025-11-01

Qanday ko'rsatish

Ro’zumbetova, S., Umarova , Z., & Tursunova , L. (2025). PODAGRIK NEFROPATIYADA BUYRAKLARNING SHIKASTLANISH MEXANIZMI. MP, 3(7), 12–17. https://doi.org/10.47390/Med-pro/v3i7y2025/N02